Aldundiak bere argazki linguistiko gaurkotua atera du

Euskararen erabilera normalizatzeko V. plangintzaldia bukatu berri dute administrazio publikoek eta testuinguru horretan egin ditu Aldundiak neurketak

Gipuzkoako Foru Aldundiak bere argazki linguistiko gaurkotua egin du. Administrazio publiko guztiak behartuta daude euskararen erabilera normalizatzeko plangintzaldi bakoitzaren amaieran neurketak egitera eta 2017an bukatu zen V. plangintzaldia. Datu bilketa horretan bi datu mota jaso dira: batetik, erakundeak jasotzen dituen datu objektiboak bildu dira eta, bestetik, langileen hizkuntza ohiturak. Azken horri buruzko informazioa jasotzeko, ausazko lagin adierazgarri bat aukeratu eta galdetegi bat pasa zaie.

Hurrengo lerroetan jasotako argazki linguistiko horren laburpena dago. Autoebaluazio osoa jasotzen duen dokumentua, berriz, albistearen bukaeran dago erantsita: 

Aldundiari buruzko datuak: 

• Hizkuntza paisaian elebitasunak du pisu handiena: 

          - Errotulazio orokorrean %100 dago ele bietan.
          - Irudi korporatiboaren erabileran %70 inguru dago ele bietan eta % 22 euskara hutsean.

• Paperezko argitalpenetan eta publizitatean ere elebitasuna da nagusi:

          - Paperezkoan %75 dago ele bietan
          - Paperezkoan ia ez da euskara eta gaztelania hutsez argitaratzen eta ingelesezko eta frantsesezko argitalpenek %15eko pisua dute.
          - Publizitatean %80 dago ele bietan. (Egunkarietan DV eta Noticias de Gipuzkoa dira nagusi eta irratietan Euskadi Irratia eta SER).

• Ingurune digitala:

          - Webguneetan %99 dago euskaraz.
          -  Sare sozialetan euskara ia erabat bermatuta dago. %50 ele bietan dago, baina euskara hutsaren presentzia ere oso altua da, %40.

• Albisteei eta informazioari buruzko bi datu:

          - Ez da prentsaurrekoetako hizkuntza trataera erregistratzen, ezta prentsa-oharrak zein hizkuntzatan bidaltzen diren ere.
          - Aldundiaren kontroletik aldentzen dela kontuan hartuta ere, Aldundiari buruzko albisteak nagusiki gaztelaniaz zabaltzen dira.

• Baliabide informatikoak

          - Langileen %60k ditu euskarazko bertsioak instalatuta.

• Hizkuntza Eskakizunak eta Derrigortasun Datak

          - Lanpostuei dagozkien hizkuntza eskakizunak: 1HE: % 15.6
                                                                                      2HE: % 37.8
                                                                                      3HE: % 32.8
                                                                                      4HE: % 13.6
                                                                                      Deus ez: %0.1

          - Langileek egiaztatutako maila altueneko hizkuntza eskakizunak: 1HE: % 8.0
                                                                                                                    2HE: % 26.9
                                                                                                                    3HE: % 40.0
                                                                                                                    4HE: % 15.1
                                                                                                                    Deus ez: %9.8

          - Goiko taulak ulertzeko, garrantzitsua da azaltzea: 1HE duten lanpostuetako langileen %86k du dagokiona edo altuagoa
                                                                                            2HE duten lanpostuetako langileen %81k du dagokiona edo altuagoa
                                                                                            3HE duten lanpostuetako langileen %88k du dagokiona edo altuagoa
                                                                                            4HE duten lanpostuetako langileen %50k du dagokiona edo altuagoa

          - Gainera, erakundeari dagokion derrigortasun indizea %63.19 den arren, lanpostuen %97,96k dute derrigortasun data. 
          - Hizkuntza eskakizuna esleituta duten lanpostu horietatik %80.6k dauka dagokion HE edo altuagoa egiaztatuta. 
          - Beraz, orokorrean, maila altua da.

• Langileen euskaraz aritzeko gaitasuna:

​          - Langileen % 94.5 ondo edo oso ondo ulertzeko gai dira.
          - Langileen % 89.6 ondo edo oso ondo hitz egiteko gai dira.
          - Langileen % 91.6 ondo edo oso ondo irakurtzeko gai dira.
          - Langileen % 82.6 ondo edo oso ondo idazteko gai dira.

• Politikarien euskaraz aritzeko gaitasuna.

          - 39 dira euskaraz ulertzeko gai.
          - Horietatik 35 dira euskaraz hitz egiteko gai.

• Aldundiaren hizkuntza irizpideak:

          - Langileen %70ek nahiko edo asko ezagutzen ditu Aldundiaren hizkuntza irizpideak eta soilik %4k ez ditu ezagutzen.
          - Langileen %85ek nahiko edo asko betetzen ditu hizkuntza irizpideak.
          - Hori horrela, azken bost urteetan euskararen erabilerak gora egin duela iritzi diote gehienek:
                     - Idatziz: %55ek dio gehiago erabiltzen dela eta %40k berdin.
                     - Ahoz: %60k dio gehiago entzuten dela eta %35ek berdin.

• Prestakuntza:

          - Langileen %65etik gora aritu da Aldundiak antolatutako prestakuntza saioren batean.
          - Aldundiaren eskaintza horretan %80 egin zitekeen euskaraz, baina langileen %37k egin du euskara hutsean edo gehiago euskaraz.

Langileei buruzko datuak:

• Zerbitzu hizkuntza: Oro har, bermatuta dago.

          - Idatziz: - Herritarrek aurkeztutako idatzietatik %60 izaten dira gaztelaniaz eta %30 euskaraz.
                         - Aldundiak herritarrei bidaltzen dien idatzietatik %68 ele bietan izaten dira eta %14 euskaraz.
                         - Beraz, Aldundiak modu proaktiboan jokatzen du euskararen alde eta euskararen erabilerak gora egiten du.

          - Ahoz: - Langileen erdiak harreman handia du herritarrekin eta langileen % 85ek egiten du beti edo nagusiki lehen hitza euskaraz.                          - Herritarren %50 inguruk egiten du nagusiki euskaraz, bai telefonoz, bai aurrez aurre.
                        - Herritarrekin dituzten komunikazio oso guztien artean %50 inguru dira euskaraz, bai telefonoz, bai aurrez aurre                                          - Aurrez aurreko harremana euskaraz nahi duten herritarren kasuetan %90 izaten dira euskaraz.

• Lan hizkuntza:

          - Idatziz: - Langileen %90ek idatzi behar izaten ditu dokumentuak, beraz, atal honek pisu handia du.
                         - Langileek bete behar izaten dituzten dokumentuetan %40ren bueltan izaten dira euskaraz eta %35 gaztelaniaz.
                         - Barne prozeduretan, antzekoak dira portzentajeak, %40 euskaraz eta %40 gaztelaniaz.
                         - Komunikazio ez formalean, euskarak gora egiten du %59 eta gaztelaniak pixka bat behera %32.
                         - Beste herri erakundeekiko harremanetan ia %90ean bermatzen da euskara, nahiz eta ele bietan %65 izan.
                         - Hornitzaileek Aldundira bidalitako idatzietan gaztelania gailentzen da, ia %60.
                         - Aldunditik hornitzaileei bidalitakoetan, berriz, ele bietan bidaltzen dira %50ean.

          - Ahoz: - Lankideekin %65ek hitz egiten du nagusiki edo beti euskaraz.
                       - Lan bileren %50 izaten dira nagusiki edo beti euskaraz.
                       - Kargu politikodunei zuzentzean %70ek egiten du euskaraz.
                       - Aldundiarentzat lan egiten duten enpresa eta elkarteekin dituzten komunikazioetatik %60 izaten dira euskaraz.

Aldundiko hizkuntza garapenaren inguruko balorazioa

• Langileen balorazioa:

          - Aldundiaren euskararen erabileraren bilakaerari buruzko iritzia positiboa edo oso positiboa da %75entzat.
          - Orokorrean euskararen erabilera areagotu egin dela adierazi dute langileek.
          - Gehienek uste dute euskararen erabilera (ahozkoa zein idatzia) hedatu egin dela azken urteetan.
          - Askoren iritziz, Aldundiaren barruan ahalegin handia egin da euskara sustatzeko eta erakundea pauso sendoak ematen ari da.
          - Askok adierazi dute orain lehen baino baldintza hobeak daudela euskaraz aritzeko:
                     - Langileria orokorrean euskaldunagoa da lehen baino.
                     - Lan egiteko tresnak eskuragarriago daude: aplikazioak... 

          - Dena den, %5ek balorazio negatiboa egiten dute:

                     - Hizkuntza eskakizunen kasuan gehiegi eskatzen da.
                     - Ez da aldaketarik nabaritzen eta ez da euskara asko entzuten. Dakitenek ere gaztelaniaz hitz egiten dute.

• Aldundiaren balorazioa:

          - Lorpenak: - Hizkuntzen kudeaketa Aldundiaren kudeaketa orokorrean lerratu izana.
                                - Behin zerbitzu hizkuntza bermatuta, Aldundiak lan hizkuntza euskara izan dadin hartu duen jarrera positiboa.

          - Ahuleziak: - Hizkuntza irizpideen ezarpena zalantzak inork jarri ez arren, praktikan zailtasunak daude dagokion isla emateko.
                                - Legealdi, alderdi, zuzendari... aldaketek eragin handia izaten dute hizkuntza kudeaketaren aplikazioan.
                                - Euskararena Aldundi osoari dagokion gai bezala ikusi beharrean, batzuetan HBZNren ardura bezala ikusten da.
                                - Inertziak hautsi eta euskararekiko proaktiboagoak izateko beharra antzematen da.
                                - Puntu negatibo modura ikusten da V. plangintzaldia judizializatu izana.

          - Erronka berriak: - Hizkuntza irizpideen betetze maila hobetzea.
                                           - Gainontzeko departamentuek hizkuntza irizpideak beren egitea, benetako isla izan dezan egunerokotasunean.
                                           -Departamentuek jarrera proaktiboagoa izatea, HBZNren aholkuen zain egon gabe.
                                           -Euskararen gaiak zentralitate handiagoa izatea kudeaketa tresna nagusietan.
                                           -Lan hizkuntzan salto kualitatiboa ematea.
                                           -Departamentu guztietako langileek beren eginkizunak euskaraz egiteko tresna/ohitura/jarrerak lortzea