Albisteak

• Manel Villalantek, Renferen Garapen eta Estrategiako zuzendari nagusiak Lurraldebus foru-garraioko zerbitzuaren denbora errealeko kontrol-zentroa bisitatu du gaur goizean, Gipuzkoako Foru Aldundiko Mugikortasun Departamentuaren egoitzan. Bertan, Gipuzkoako mugikortasunak dituen baliabide teknologikoekiko interesa agertu du.

Aldundiak azken 10 urteotan egindako “inbertsio garrantzitsuenaren izaera soziala” azpimarratu du diputatu nagusiak; Etorkizuna Eraikiz programaren baitan, zahartze osasungarrian erreferentzia zentroa izango da Adinberri

Gipuzkoako garraioaren sektorerako zuzeneko laguntza horiek, 2021ean COVID delakoaren ondorioengatik laguntza gisa jasotakoekin bat egiten dute. 31 milioi euro guztira, garraio publikoa blindatzeko eta sektoreko enpresei egonkortasuna emateko.

• Romerok, Lehendakaria eta ATTGko zuzendariak, Eluska Renedok, MUGIren 2021eko balantzea azaltzeko aurkezpena egin dute elkarrekin, eta azpimarratu dute 2021ean eskaria BERRITZEA garrantzitsua izan dela, batez beste % 80ra iritsi baita MUGIn integratutako operadore guztietan. Halaber, datuen azterketak 2022an eskariaren % 100era arte berreskura daitekeela aurreikusten dute. • Romerok nabarmendu duenez, MUGI txartelak gora egiten jarraitzen du, erabiltzaile berri askorekin, eta MUGI txartela garraio-zerbitzu publiko guztietan – Hirikoak eta inteurbanoak, errepidekoak eta trenbidekoak – Erabiltzen den txartela da. Iaz, MUGIk RENFEren titulu propioak gainditzen zituen, baina erabilera esponentzialki handitu da 2021ean. Donostia, 2022ko apirilaren 8a.- Gipuzkoako Garraio Agintaritzako (GGLA) presidenteak eta Gipuzkoako Foru Aldundiko Mugikortasun diputatuak, Rafaela Romerok, eta horren zuzendariak, Eluska Renedok, MUGI Gipuzkoako garraio txartelaren 2021eko balantzea aurkeztu dute gaur goizean prentsaurrekoan. Balantzearen azalpenean, Romerok nabarmendu du mugikortasunean eskumena duten euskal botere publikoek eta Espainiako Gobernuak ahalegin komunak egin dituztela 2021ean, gure lurraldean garraio publikoa berreskuratzea lortzeko. “Beharrezkoa da baloratzea zer ahalegin egin duten guztiek, 2021ean Gipuzkoan garraio publikoaren eskaria berreskuratu ahal izateko, eta 2019ko guztizkoaren % 80 inguruko batez bestekoa lortzeko, datuen arabera ere, 2022a amaitu baino lehen % 100a berreskuratu ahal izango da”. 2021ean 58 milioi bidaia inguru egin ziren, eta horietatik 51 milioi baino gehiago (ia % 90) MUGI txartelarekin egin dira. Zifra horietatik beste datu interesgarri batzuk ondorioztatzen dira, hala nola Gipuzkoako garraio-txartelaren erabiltzaile nagusiak emakumeak eta gazteak direla. “Emakumeak gara protagonista MUGIn eta Gipuzkoako garraio publikoaren erabileran. Gipuzkoako garraio publikoko operadore guztien hamar erabiltzailetik sei emakumeak dira, batez beste”. Romerok azaldu duenez, datu horrek berretsi egiten du mugikortasunaren eta genero-rolen araberako desberdintasun sozialen arteko harremana: gutxiago ordaintzen digute eta gehiago mugitzen gara lan egiteko eta besteak zaintzeko. Tarifak integratzeko gure sistemaren izaera bereizgarriari dagokionez, 2021ari buruzko txostenak ematen dituen datuak azpimarratu dira. Txosten horretan, MUGIk eskainitako hobari sozialez baliatu ziren 146.634 gipuzkoar jakinarazi ziren, eta erabileragatik zeuden deskontuak areagotu ziren. Zehazki, aurten hobari berezien hartzaile diren eta sozialki eta ekonomikoki kalteberenak diren pertsonei itzuli zaizkien hobarien zenbatekoa 6.463.560 eurora iritsi da. Zenbateko horretatik azpimarratzekoa da hobarien % 56 gazteei dagozkiela. Oro har, 2013tik, tarifen integrazioa abian jarri zenetik, 52.420.785 euro itzuli dira pertsona zaurgarrienentzako gizarte-hobarietan. Romerok azpimarratu du “MUGI txartelak emakumea eta gazteak dituela protagonista. Aurkeztutako datuen arabera, MUGIren 10 erabiltzailetik 6, batez beste, emakumeak dira operadore guztietan”. Halaber, lehendakariak eta zuzendariak MUGI GAZTEA duten gazteen erabilerari buruzko datuak azpimarratu dituzte, MUGI txartelen % 22 baitira. “Kolektibo horrentzat, garraio publikoa da alternatibarik merkeena, azkarrena eta iraunkorrena lurraldean zehar mugitzeko. Halaber, 2021ko datuek, ordea, adierazten dute MUGI GAZTEA martxan jarri zenetik hiru urte igaro ondoren, garraio publikoan bidaiatzen duten biztanle gazteenak ixten ari direla garraio publikoaren erabilerari dagokionez dagoen genero-arrakala. Azken finean, MUGI txartela Gipuzkoako gazteen txartela ere bada,” Romerok azpimarratu du. Bestalde, prentsaurrekoan emandako datuen arabera, autobusa da gipuzkoarren garraio gogokoena. Hiri-operadoreak dira MUGI sistemaren barruan gehien erabiltzen diren garraiobideak, bidaien % 42 hartzen baitute; hiriarteko autobusak, berriz, % 33 dira, eta trenak, % 25; gainera, hiri-garraiobideak dira MUGI txartela gehien erabiltzen dutenak. Eta horren erakusgarri da hiri barruko bidaietan MUGI txartelarekin ordaindu zela bidaien % 91, hau da, % 90 hiriarteko autobusetan eta % 85 trenetan. 2020an eta 2021ean zirkunstantziak gorabehera, MUGI TXARTELA modu esponentzialean erabiltzen da Renfe bezalako garraioetan, 2019an integratu zena, eta 2021ean Renferen titulu propioak baino 20tik gorakoa bazen, gainditze hori esponentzialki handitzen da, Renfen MUGI txartelaren erabilera % 77koa izanik. Lehendakariak MUGI METRO BILBAOn erabiltzeko garapenak ezartzeko lanen aurrerapenaren berri ere eman du, eta Bizkaiko agintariek jakinarazi digutenez, CTB hain zuzen ere, aurtengo irailerako bukatuta egongo dira. MUGI txartela Euskadin erabiltzaile-trafiko gehien duen azpiegituran ordainketa-bide gisa erabili ahal izateko unean, ROMEROk aurreratu du MUGI Euskadin erabiltzeko garraio-txartel gisa hitz egin ahal izango dugula, bere diseinu berde, digital eta batez ere sozial eta bidezkoagatik. 2022an garatu beharreko ekintzei dagokienez, lehendakariak eta zuzendariak aurten sistema hobetzeko egingo diren berrikuntzen eta ekintzen berri eman dute: • MUGI birtuala Gipuzkoako Garraio Agintaritza buru-belarri ari da lanean MUGI birtualaren proiektuan. Proiektu horren ezartzeko lanak joan den abenduan esleitu ziren, eta 2023. urtearen hasieran jarriko da abian. Presidenteak jakinarazi duenez, MUGI txartela Europako orri berdearen mugikortasun jasangarrirako Europako baldintza guztiak betetzen dituen garraio-txartela izango da, berdea eta bidezkoa izateaz gain, euskarri digitaletara iristen lehena izango baita. MUGIren komunitate osorako irisgarritasuna irabaziko dugu, MUGIren erabiltzaileen garraio publikoaren erabileraren kalitatea hobetzea da gure lehentasun eta ardura nagusia, eta orain garraio publikoan bidaiatzea askoz errazagoa eta erosoagoa izango da, txartela mugikorretik ordaindu ahal izango baita. • Hiriko garraio publikoari laguntzeko politika publikoak MUGI kideak diren udalentzat zuzendutak Gipuzkoako Foru Aldundiko Mugikortasun Departamentuak ia 1.400.000 euroko laguntzak eman dizkie MUGI sisteman sartutako udalerriei. Laguntza horiek irauteko asmoa dute, eta MUGIn integratutako garraio publikoaren kalitatea hobetzeko erakundeen arteko lankidetzaren paradigma aldatzen dute. Donostia /San Sebastián 650.000,00€ Irun 172.900,00€ Errenteria 108.680,00€ Eibar 76.310,00€ Zarautz 64.220,00€ Arrasate 60.710,00€ Hernani 56.160,00€ Lasarte – Oria 51.090,00€ Oñate 31.590,00€ Oiartzun 28.340,00€ Tolosa 54.733,00€ TOTAL 1.354.733,00€ • Hurrengo pausoa: Bizkaibus eta Bilbobus Lehendakariak iragarri duenez, 2023an Bizkaibusen eta Bilbobusen MUGI txartelaren elkarreragingarritasuna zabaltzeko beharrezkoak diren lanak eta erabilgarritasuna eskatuko dizkiegu Bizkaiko agintari eskudunei. • Emobask proiektua eta elkarreragingarritasuna Euskadiko iparraldean Uda baino lehen Europako E-MOBASK proiektua garatu eta burutzea aurreikusten da, Baiona eta Donostia arteko lurraldean garraio publikoaren erabilera sustatzeko helburuarekin. Horrela, Gipuzkoako MUGI txartelak Baionako garraio publikoan bidaiatzeko aukera emango du, eta Iparraldeko Txik-Txak txartelarekin Donostiara joateko aukera izango da. Gipuzkoako Garraio Agintaritzako Lehendakaria Rafaela Romerok azpimarratu duenez, Gipuzkoako tarifa-eredua, mugi sistema, bidezko eredua da, sozialki eta ekonomikoki ahulenak diren pertsonei mesede egiten diena, eta pertsona horiei 6,4 milioi euroko hobariak itzuli dizkie 2021ean, 2013tik aurrera 52.420.785 milioi guztira, urte horretan onartu baitzen gure tarifen integraziorako eredua.

Rafaela Romero Mugikortasuneko eta Lurralde Antolaketako diputatuak POLIS (tokiko garraiorako teknologia eta politika berritzaileak garatzeko Europako hiri eta eskualdeen sarea) lantaldean parte hartu du gaur goizean. Lantalde hori Bruselan egin da, hiri-mugikortasun iraunkorrerako eta interes publikoa bermatzeko aldaketa bizkortuko duten gobernantza eta estrategiak aztertzeko.

Ekimena Poesiaren Munduko Egunaren eta Liburuaren Munduko Egunaren artean garatuko da.

Eibarko Udalak eta Gipuzkoako Foru Aldundiak lankidetza-hitzarmena aurkeztu dute gaur, bi erakundeen artean sinatuko dena. Hitzarmenaren helburua da Eibarko herritarrei garraio publikoaren zerbitzu eraginkorragoa eta kalitatezkoagoa ematea, eta laguntzea, horrela, Gipuzkoako herritarrek mugikortasunerako funtsezko eskubidea izan dezaten.

Mugikortasuneko eta Lurralde Antolaketako diputatuak, Rafaela Romerok, eta José Ignacio Asensio Ingurumeneko diputatua, Irizarrek Adunan dituen instalazioak bisitatu ditu gaur goizean, bertatik bertara ezagutzeko zer lan egiten ari diren «Europako lehenengo elektromugikortasun lantegian».

Hiriak 172.900 euro jasoko ditu MUGI sistemako udalerri guztientzat irekitako Aldundiaren finantzaketa-ildoaren barruan

Euskal Trenbide Sareak diseinatu, lizitatu eta egikarituko ditu Iraeta eta Arroako tunelak egonkortzeko lanak Tarte horretako 4 kilometroekin osatuko da Zumarraga eta Zumaia lotzen dituen Urolako Bidegorria Aurreko proiektua hobetzen duen akordio horrek trenbide plataforma osoa hartzen du, Arroako tunela barne; aurreko proiektuan ez zen hura egokitzea aurreikusten, eta alternatibak aztertzea proposatzen zen Foru Aldundiak 2023. urtearen hasieran hasiko ditu lanak Narrondo eta Arroako geltoki zaharra lotuko dituen eta jabea Aldundia den tartean