Gipuzkoako aurrekontuak
Aurrekontuen onarpena
Diputatuen Kontseiluak, Ogasun eta Finantza Departamentuaren proposamenez, datorren ekitaldirako aurrekontuak prestatzeko jarraibide ekonomiko eta teknikoak onartu ditu.
Jarraibide horien arabera, departamentuek, foru merkataritza sozietateek, foru fundazioek eta foru erakunde autonomoek beraien aurrekontuen aurreproiektuak prestatu eta Ogasun eta Finantza Departamentura bidali dituzte.
Ogasun eta Finantza Departamentuak honako agiri hauek prestatu eta Diputatuen Kontseilura bidali ditu:
- Foru Aldundiaren, foru merkataritza sozietateen, foru fundazioen eta foru erakunde autonomoaren aurrekontuen aurreproiektua.
- Zerga propioei lotutako gastu fiskalen aurrekontuaren aurreproiektua.
- Gipuzkoako Lurralde Historikoaren Aurrekontu Orokorrei buruzko Foru Arauren aurreproiektua.
- Dokumentazio osagarria (txosten ekonomikoa, memoria, aurrekontu kontsolidatua).
Halaber, proiektuarekin batera Gipuzkoako Ur Partzuergoaren, Gipuzkoako Hondakinen Partzuergoaren, Gipuzkoako Garraioaren Lurralde Agintaritzaren eta Badalab Hizkuntza Berrikuntzako Partzuergoaren aurrekontuak doaz.
Diputatuen Kontseiluak Gipuzkoako Lurralde Historikoaren Aurrekontuen Proiektua onartu ondoren Batzar Nagusietara bidali zuen proiektuaren aurreko urteko azaroaren 1a baino lehen.
Batzar Nagusiek proiektua tramiterako onartu eta kalifikatu ondoren, batzarkide taldeei bidali zitzaien azterketa egiteko.
Foru gobernua Ogasun eta Finantza Batzordearen aurrean agertu zen aurkeztutako aurrekontuari buruzko informazioa emateko.
Taldeek aurkeztutako emendakinak eztabaidatu ziren, osokoak Batzar Nagusietako Osoko Bileran eta gainerakoak Ogasun eta Finantza Batzordean.
Gipuzkoako Lurralde Historikoko Aurrekontu Orokorrak onartzen dituen Ogasun eta Finantza Batzordeko diktamena Batzar Nagusien onarpenerako aurkeztu zen.
Gipuzkoako Lurralde Historikoko Aurrekontu Orokorrak Gipuzkoako Aldizkari Ofizialean argitaratu ziren eta aurrekontu horien ekitaldiko urtarrilaren 1ean sartu ziren indarrean.
Baldin eta Gipuzkoako Lurralde Historikoaren Aurrekontu Orokorren Foru Araua ez bada onesten ekitaldiko lehen eguna baino lehen, aurreko ekitaldiko aurrekontuak luzatutzat joko dira berehala harik eta aurrekontu berriak Gipuzkoako Aldizkari Ofizialean argitaratu arte.
2020an mundua gelditu egin zen COVID-19aren pandemia iritsi zenean, eta haren eragina 2021ean ere nabaritu zen. Gaixotasunak ekarritako aldaketak bizitzaren alderdi guztietan izan zuen eragina.
Hala eta guztiz ere, badirudi aurrerapen zientifikoek eta txertoa iritsi izanak, zeina dagoeneko modu masiboan inokulatu baita Gipuzkoako biztanleen artean, pandemiaren hedapena geldiaraztea lortu dutela, eta, beraz, bai Gipuzkoa eta bai bertako herritarrak hasita daude jada gaixotasuna agertu aurreko ohiturak berreskuratzen.
2021ean Gipuzkoako Foru Aldundiak pandemiak gehien kolpatutako kolektiboak defendatzeko lan egin bazuen ere, erakundeak baikortasunez begiratzen dio 2022ari, susperraldiaren urtea izatea espero baitu. COVID-19aren hilabeterik ilunenak gaindituta daudela dirudi, eta orain susperraldiaren azeleragailua sakatzeko unea da.
Gipuzkoako Foru Aldundiaren legealdi honetako erronka estrategikoetako bat desberdintasunen aurkako borroka da, izan desberdintasun horiek ekonomikoak, sozialak, linguistikoak zein beste edozein eratakoak. Zehazki, Gipuzkoaren asmoa da desberdintasun tasa txikienak dituzten Europako lurraldeen artean egotea. Horrek garrantzi berezia hartzen du krisialditik irteten ari garen honetan; izan ere, pertsonek eta enpresek abiadura desberdina hartzen badute aurrera egiteko, lurraldeak beti du atzera egiteko arriskua.
Beraz, epe laburrerako erronka nagusia da susperraldi hori pertsona eta sektore guztietara zabaltzea, inor atzean utzi gabe. Horrela, Gipuzkoako Foru Aldundiak lan egingo du susperraldi ekonomikoa sektore ekonomiko guztietara eramateko, eta bere lehentasunetako bat krisiaren ondorioz gehien sufritu duten pertsonak susperraldiaren olatuan sartzea izango da.
Horrekin batera, 2022. urterako beste erronka handia susperralditik aktibaziora pasatzea izango da, Gipuzkoako etorkizuneko ekonomiaren eta gizartearen oinarriak sendotuz. Horretarako, foru aldundiak oso tresna indartsua du, gobernantza ireki eta kolaboratiboan ezaugarri nagusietako bat duena: Etorkizuna Eraikiz.
Programa horren bitartez, foru aldundiak Gipuzkoako gizarte osoa inplikatu nahi du lurraldeak epe ertain eta luzera izango dituen erronka eta arazoei erantzunak bilatu eta aktibatzeko. Berrikuntza ariketa irekia eta parte-hartzailea da, egungo testuinguruan, etorkizuneko Gipuzkoa diseinatzea eta gauzatzen hastea helburu duena.
Alde horretatik, Etorkizuna Eraikiz programak inbertsio berriak planteatzen ditu Gipuzkoako hainbat aukera esparrutan, proiektu estrategiko modura; ekimen sorta bat, biharko Gipuzkoako ekonomiaren zutabe bihurtu nahi dena.
2022ko aurrekontua emaitzetara bideratutako aurrekontu baten beharkizunei jarraituz osatu da.
Emaitzetara bideratzean, aurrekontu programek adierazleak helburuekin lotzen dituzte, eta azken horiek ekintzekin eta baliabideekin. Horrenbestez, politika publikoen multzo osoa gauzatzeko oinarrizko tresna izateaz gain, aurrekontuak plangintza eta ebaluazio sistema ere badira, aurrekontuko baliabideak lortzea espero diren emaitzekin lotzen baititu, betiere efikazia, efizientzia eta gardentasuna hobetze aldera.
Ikuspuntu horrek aukera ematen du zeharkako politikak elkarrekin uztartzeko (genero berdintasuna, hizkuntza berdintasuna eta partaidetza), eta programek politika horien garapenean duten eragina adierazten du.
Indartu egiten da herritarren partaidetza, Gipuzkoako Foru Aldundiak bultzatu duen “2022ko Aurrekontu Irekiak” izeneko prozesu berria sartuta.
Gipuzkoako Lurralde Historikoaren aurrekontu orokor hauen helburua baliabide publikoen kudeaketa finantzario egokia lortzea da, gastu publikoaren banaketan ahalik eta efizientziarik handiena ziurtatze aldera.
Aurreko ekitaldiari dagokionez, aurrekontua %13,08 hazi da, aurrekontu propioa %6,00 hazi da eta Udalak Finantzatzeko Foru Funtsa, termino homogeneoetan, %14,13 hazi da.
Gastu politikei dagokienez, gizarte gastuetara eta errepide bidezko bidaiarien garraiora bideratutako kredituak zabalgarritzat hartu dira, kontuan izanik gerta daitekeela haien zuzkidura nahikoa ez izatea ekitaldian zehar agertzen diren beharrei aurre egiteko, betiere azpimarratuz borondate politikoa dela kreditu horiek zuzkitzea aurrekontu beharrak estali arte.
Izaera horretakoak dira, baita ere, hasierako aurrekontuan sartu ziren berreskuratze-, eraldaketa- eta erresilientzia-planekin eta proiektu estrategikoekin lotutako ordainketa kredituak, bai eta ekitaldian zehar sortzen direnak ere.
Lurraldearen ongizatea garatzeko udalen eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren artean beharrezkoa den lankidetza kontuan hartuta, aurrekontu hauek 40,41 milioi euroko dirulaguntzak aurreikusten dituzte lurraldeko toki entitateen alde.
Gipuzkoan, Araban eta Bizkaian zerga itunduen ondorioz bildutakoaren datuak (PFEZ, Sozietateen gaineko Zerga, BEZ, Zerga Bereziak,...) eta Udalak Finantzatzeko Foru Funtsari buruzkoak.
| Zerga Itunduen bilketa 2021eko azaroaren 30era arte | |
| Zerga Itunduen bilketa. 2006-2020 epealdia | |
| Udalak Finantzatzeko Foru Funtsa 2005-2020 eredua |