Abaltzisketako eta Amezketako herritarrek auto autonomoaren prototipoa probatu dute, Gipuzkoako landa-eremuetako etorkizuneko mugikortasuna eraldatuko duena

Abaltzisketako eta Amezketako berrogei herritarrek LandaGO ibilgailu autonomoaren prototipoa probatu dute. Proiektu hori Gipuzkoako Foru Aldundiak sustatu du, landa-ingurunean mugikortasun autonomo eta jasangarriaren eredu aurreratu bat garatzeko, erabiltzaileen beharretara egokituko dena.

Proiektua aitzindaria da Europan, eta Eusko Jaurlaritzaren lankidetza du, Segurtasun Sailaren bidez (MUBIL, Vicomtech, BasqueCCAM eta Eurogap Mugikortasun Adimendun eta Jasangarriaren Poloa). Hala, lehen fasean aurrera egiten du, herritarren iritziak ezagutzeko eta proiektua kolektibo horren eskakizunetara egokitzeko.

Ekainaren 4tik 5era bitartean, 11:00etatik 16:00etara, LandaGOn parte hartzen duten eragile teknologiko eta sozialek proiektuaren nondik norakoak azaldu dizkiete herritar horiei, eta hauek aukera izan dute gaur egun azterketa hori egiteko erabiltzen ari den ibilgailua probatzeko. Proiektuaren fase honetan, oraindik ere gidari batek eta kopilotu batek gidatu dute autoa. Azken horiek arduratu dira segurtasunari eta ibilgailuak ikuspegi teknologikotik errepidetik interpretatzeko eta gidatzeko duen gaitasunari buruzko xehetasunak emateaz.

Ekainaren 4an, probak Amezketan egin dira, eta ekainaren 5ean, berriz, Abaltzisketan. Erakustaldi horiek egiteko, adin eta genero talde desberdinetako pertsonak hautatu dira, lagina ahalik eta zabalena izan dadin.

Xabier Arruti Lurralde Oreka Berdearen diputatuak –LandaGO Aldundiaren barruan sustatzen duen departamentuetako bat– honako hau azaldu du: «Proiektuaren fase honetan, Abaltzisketa eta Amezketako herritarrei teknologia horren garapena erakutsi nahi izan diegu, kolektibo hori ibilgailuarekin ohitzeko, arrakastaren gakoa izango baita, hain zuzen, etorkizuneko erabiltzaileek garraio autonomo horretan duten hurbiltasun- eta konfiantza-maila».

Erakustaldi horietan lortutako ondorioek bi udalerrietan 2025eko otsailetik martxora bitartean hasitako azterlan soziologikoa osatuko dute. Azterlan horretan, adin eta genero desberdinetako 226 biztanleri inkesta bat egin zitzaien, hartara jakiteko zer pertzepzio duten LandaGO proiektuari buruz eta nolako jarrera duten landa-inguruneko ibilgailu autonomoetan oinarritutako garraio publikoarekiko. Lan horren emaitzen arabera, biztanleriaren % 68 prest egongo litzateke etorkizunean zerbitzu hori erabiltzeko, ordutegia eta prezioa egokiak badira. Aldiz, % 24k errezeloa dute, batez ere mesfidantzagatik (% 18) eta/edo ibilgailu pribatuak eskaintzen duen askatasunari uko egin nahi ez izateagatik (% 10).

Azterlan horrek berak erakusten du biztanleriaren % 63k pertzepzio positiboa edo neutroa duela (% 21) LandaGO mugikortasun autonomoko proiektuari buruz. Soilik % 16k uko egiten dio, batez ere gidaririk gabe zirkulatzen ari den ibilgailu batean ibiltzeko mesfidantzagatik. Testuinguru horretan, Xabier Arrutik espero du «erakustaldi hauek, bai eta proiektuaren esparruan garatuko diren etorkizuneko ekimenak ere, ikuspegi sozialekoak, lagungarri izango direla beldurrak gainditzeko eta herritarren mugikortasuna erraztuko duen alternatiba jasangarri bat finkatzeko». Arrutik, amaitzeko, hauxe adierazi du: «LandaGOren bidez udalerri horien bizi-kalitatea eta ongizate sozial eta ekonomikoa lortzen lagundu nahi dugu, udalerri horietan bizi diren pertsonek bizi-proiektuak garatu ahal izan ditzaten, aldi berean gure landa-inguruneak bizirik mantenduz».

Aurrerapen teknologikoak LandaGOren lehen fasean

LandaGO proiektuaren lehen fasea 2024ko azaroan hasi zen, teknologiaren bideragarritasuna aztertzeko eta hura ezartzeko datu kritikoak ateratzeko lehen probekin, bai Abaltzisketa eta Amezketa arteko ibilbidean, bai antzeko beste bide batzuetan. Zortzi hilabete hauetan 20 grabazio egin dira, eguraldi- eta argiztapen-baldintza desberdinetan. Lan horri esker, besteak beste, aurrera egin da GPS seinalearen prozesamenduan, satelite-estaldura ebaluatzeko eta zehaztasun txikiko eremuak detektatzeko; eta erreiak detektatzeko hainbat eredu aztertu dira, LandaGO proiektura hobekien egokitzen direnak identifikatzeko. Era berean, gidatze proba gidatuak egin dira, ibilbidearen jarraipena egiteko teknologiak erabiliz, beste ibilgailu batzuen segurtasun distantzia mantentzea ahalbidetzen duten errei lerroak eta abiadura egokitzeko sistemak detektatzeko.

Proiektuaren planteamendu teknikoaren barruan, datozen hilabeteetan posizionamendu sistemen zehaztasuna hobetzeko eta maniobren plangintza optimizatzeko lanean jarraitzea aurreikusten da, erosoagoak izan daitezen. Gainera, balaztatze automatikoko lehen probak hasiko dira errepide mota horietan, oztopoen prototipoekin, sistemaren segurtasunean aurrera egiteko.

2025eko abuztutik abendura bitartean, Abaltzisketa eta Amezketa arteko tartean lortutako ikaskuntzak test berri batean aplikatzea espero da. Test hori Zerain eta Segura artean egingo da, eta bertan datu gehiago bilduko dira, zerbitzua tokiko beharretara egokitzen aurrera egiteko eta fase bakoitzean eredua optimizatzeko.