Albisteak

Kultura eta Kirol Departamentuak, Harkaitz Millan diputatua buru duela, eskola-kirola bihar, larunbata, apirilak 2, 14:00ak arte etetea erabaki du, elur-arriskuagatiko alerta laranjaren iragarpen meteorologikoa dela eta.

Haur bakoitzak LiburuPack bat jasoko du, urtero liburu sorta bat, kosturik gabe, bere adinari eta premiei egokitua.

Foru Arau aurreproiektua aurkeztu du, lurraldeko oinarrizko ikerkuntzaren mezenasgoa sustatzeko kenkari berri eta indartsuen bitartez.

Orain arteko ibilbide emankorraren inguruko lan jardunaldia antolatu du Etorkizuna Eraikiz Think Tankak; Gipuzkoaren gerora begirako erronka nagusiak aztertzen dihardute azken bi urte hauetan erakunde, gizarte eta ekonomia alorreko 100 ordezkari eta adituk.

Barne merkatua %15,4 hazi da, eta esportazioek %13,6 egin dute gora.

Hainbat udalerritako ordezkarik, horien artean bost alkatek, ekimenaren lehen osoko bilkuran hartu dute parte

Zubiak Deba eta Mutriku lotzen ditu berriro, 2018ko uztailean zubiaren egonkortasuna arriskuan jarri zuen kolapso partzialaren ondoren.

Asteburu honetan, ekainak 4 eta 5, Elkano V. mendeurrena estropadaren bigarren edizioa egingo da Gipuzkoako uretan, Donostia eta Hondarribia artean.

Ernesto Gascok eta Harkaitz Millanek hitzarmen bat sinatu dute, hezkuntza inklusiboa eta kalitatezkoa bermatzeko; hezkuntza-lorpena bultzatuz, talentua sustatuz eta eten digitala hautsiz.

4 elkartek 15.000 euro jasoko dituzte MUGI txartela gizarte-babeseko sistematik kanpoko pertsonen artean banatzeko, horietako gehienak migratzaileak eta errefuxiatuak.

Crowdfunding kanpaina irailaren 29an hasiko da eta Kultura Departamentuak 70.000 euro erabiliko ditu herritarren ekarpenak osatzeko, kultur proiektu horiek finantzatzeko.

Jokin Perona diputatuak ekimenaren balorazio positiboa egin du, eta kanpainan lanean ibili den 200 pertsonako lan taldea zoriondu.

Ingurumen Departamentuak milioi bat eta erdi euro bideratu ditu aurtengo hondartza denboraldian, normaltasun berrira itzultzen garen denboraldian, sentsibilizazio kanpaina bat egiteko jasangarritasuna eta elkartasuna sustatzeko. Elikagaien Bankuarekin eta Emausekin lankidetzan burutu da «Olatu solidarioak» sentsibilizazio kanpaina, eta hondartzetan hondakinak bereizi eta gaika biltzearen inguruan sentsibilizatzeaz gain, Gipuzkoako hondartzetan elikagaiak bilduko dira zaurgarritasun egoeran dauden pertsonentzat.

Diputatu nagusiak gogorarazi du foru erakundea lanean ari dela Gipuzkoa desberdintasun maila txikienak dituzten Europako lurraldeen artean kokatzeko.

Mendoza bozeramaileak azaldu du neurriak hautagaiei mesede egiten diela eta baliabide publikoen erabilera eraginkorragoa ekarriko duela.

Euskal Herriko testuinguru politiko-kulturalean Trantsizioak eragindako desengainuaren kontzeptua aztertzen du argitalpenak, Izagirreren zinemaren eta garaiko beste literatura ekoizpen batzuen bidez.

Uztailaren 15erako “guztiona eta guztiontzat” izango den desfilea antolatu du Mónica Ochotorenak zuzendutako Querida Yo moda inklusiboko guneak, Gipuzkoako Foru Aldundiaren eta hainbat gizarte erakunderen laguntzarekin.

Inguruko trafiko eta oinezkoen segurtasunerako beharrezko lanak egin dira.

Erasoa jasan duen emakumeari “elkartasun eta babes osoa” helarazi dio Miren Elgarresta Berdintasuneko zuzendariak; “Gipuzkoan ez dute lekurik emakumeen duintasunaren eta sexu askatasunaren aurkako jokabide matxistek”, adierazi du.

Obra grafikoa eta argazkiak biltzen dituen erakusketa da, zinemaren eta komikiaren munduko hainbat figura garrantzitsurekin elkarrizketak jasotzen dituen agenda hedatu bat.

Eurasian Grassland Conference nazioarteko topaketa Tolosan egingo da irailaren 12tik 18ra IAVS-ek, Euskal Herriko Unibertsitateak, Eusko Jaurlaritzak, Gipuzkoako Foru Aldundiak, Tolosako Udalak, Nafarroako Gobernuak eta Hazik babestuta.

Oinarrizko ikerketa sustatzeko eta iruzurrari aurre egiteko Foru Arau proiektuei ere argi berdea eman die foru erakundeak.

Etorkizuna Eraikizen eta lurraldeko gobernu ereduaren inguruko argitalpena prestatzen ari hainbat ikerlari; besteak beste, Harvard, George Washington, Palermo, Boston, Syracuse eta Complutense unibertsitateetako kideak dira

Lurraldeko foru Ogasuna esperientzia aurreratu gisa izan da gonbidatua, alor honetan mundu mailan garrantzitsuenetakoa den foro batera.

Millan: “Ondarea mantentzea eta kontserbatzea gizarte baten sentsibilitatearen eta heldutasunaren ikur nabaria da".

GHK Ekonomia Zirkularraren Fundazioko fundazioko kide izango da, GHK-ko presidente José Ignacio Asensiok eta fundazioko presidente Ángel Fernández Homarrek hitzarmena sinatu ondoren. Akordioa onura aukera paregabea da Gipuzkoarentzat garapen jasangarriaren eta lehiakortasunaren arloan.

Obrak 773.463 euroko kostua du, eta hiru hilabete eta erdiko iraupena izango du. Mugikortasuneko eta Lurralde Antolaketako Departamentuak finantzatuko du.

Gipuzkoako industria, zibersegurtasun-enpresak, mundu akademikoa eta Gipuzkoako zibersegurtasun-ekosistemako eragile guztiak Tabakaleran bilduko dira irailaren 15ean, Gipuzkoa IndustrySec 2022 kongresuaren barruan.

Aldundiak 20 milioi euro bideratuko ditu urte hasieran jasotako COVID-19 funtsetatik, etorkizuneko zaintzarako trantsizioa lurralde osora zabaltzeko eta “gaurtik” gauzatzeko.

• Romerok, Lehendakaria eta ATTGko zuzendariak, Eluska Renedok, MUGIren 2021eko balantzea azaltzeko aurkezpena egin dute elkarrekin, eta azpimarratu dute 2021ean eskaria BERRITZEA garrantzitsua izan dela, batez beste % 80ra iritsi baita MUGIn integratutako operadore guztietan. Halaber, datuen azterketak 2022an eskariaren % 100era arte berreskura daitekeela aurreikusten dute. • Romerok nabarmendu duenez, MUGI txartelak gora egiten jarraitzen du, erabiltzaile berri askorekin, eta MUGI txartela garraio-zerbitzu publiko guztietan – Hirikoak eta inteurbanoak, errepidekoak eta trenbidekoak – Erabiltzen den txartela da. Iaz, MUGIk RENFEren titulu propioak gainditzen zituen, baina erabilera esponentzialki handitu da 2021ean. Donostia, 2022ko apirilaren 8a.- Gipuzkoako Garraio Agintaritzako (GGLA) presidenteak eta Gipuzkoako Foru Aldundiko Mugikortasun diputatuak, Rafaela Romerok, eta horren zuzendariak, Eluska Renedok, MUGI Gipuzkoako garraio txartelaren 2021eko balantzea aurkeztu dute gaur goizean prentsaurrekoan. Balantzearen azalpenean, Romerok nabarmendu du mugikortasunean eskumena duten euskal botere publikoek eta Espainiako Gobernuak ahalegin komunak egin dituztela 2021ean, gure lurraldean garraio publikoa berreskuratzea lortzeko. “Beharrezkoa da baloratzea zer ahalegin egin duten guztiek, 2021ean Gipuzkoan garraio publikoaren eskaria berreskuratu ahal izateko, eta 2019ko guztizkoaren % 80 inguruko batez bestekoa lortzeko, datuen arabera ere, 2022a amaitu baino lehen % 100a berreskuratu ahal izango da”. 2021ean 58 milioi bidaia inguru egin ziren, eta horietatik 51 milioi baino gehiago (ia % 90) MUGI txartelarekin egin dira. Zifra horietatik beste datu interesgarri batzuk ondorioztatzen dira, hala nola Gipuzkoako garraio-txartelaren erabiltzaile nagusiak emakumeak eta gazteak direla. “Emakumeak gara protagonista MUGIn eta Gipuzkoako garraio publikoaren erabileran. Gipuzkoako garraio publikoko operadore guztien hamar erabiltzailetik sei emakumeak dira, batez beste”. Romerok azaldu duenez, datu horrek berretsi egiten du mugikortasunaren eta genero-rolen araberako desberdintasun sozialen arteko harremana: gutxiago ordaintzen digute eta gehiago mugitzen gara lan egiteko eta besteak zaintzeko. Tarifak integratzeko gure sistemaren izaera bereizgarriari dagokionez, 2021ari buruzko txostenak ematen dituen datuak azpimarratu dira. Txosten horretan, MUGIk eskainitako hobari sozialez baliatu ziren 146.634 gipuzkoar jakinarazi ziren, eta erabileragatik zeuden deskontuak areagotu ziren. Zehazki, aurten hobari berezien hartzaile diren eta sozialki eta ekonomikoki kalteberenak diren pertsonei itzuli zaizkien hobarien zenbatekoa 6.463.560 eurora iritsi da. Zenbateko horretatik azpimarratzekoa da hobarien % 56 gazteei dagozkiela. Oro har, 2013tik, tarifen integrazioa abian jarri zenetik, 52.420.785 euro itzuli dira pertsona zaurgarrienentzako gizarte-hobarietan. Romerok azpimarratu du “MUGI txartelak emakumea eta gazteak dituela protagonista. Aurkeztutako datuen arabera, MUGIren 10 erabiltzailetik 6, batez beste, emakumeak dira operadore guztietan”. Halaber, lehendakariak eta zuzendariak MUGI GAZTEA duten gazteen erabilerari buruzko datuak azpimarratu dituzte, MUGI txartelen % 22 baitira. “Kolektibo horrentzat, garraio publikoa da alternatibarik merkeena, azkarrena eta iraunkorrena lurraldean zehar mugitzeko. Halaber, 2021ko datuek, ordea, adierazten dute MUGI GAZTEA martxan jarri zenetik hiru urte igaro ondoren, garraio publikoan bidaiatzen duten biztanle gazteenak ixten ari direla garraio publikoaren erabilerari dagokionez dagoen genero-arrakala. Azken finean, MUGI txartela Gipuzkoako gazteen txartela ere bada,” Romerok azpimarratu du. Bestalde, prentsaurrekoan emandako datuen arabera, autobusa da gipuzkoarren garraio gogokoena. Hiri-operadoreak dira MUGI sistemaren barruan gehien erabiltzen diren garraiobideak, bidaien % 42 hartzen baitute; hiriarteko autobusak, berriz, % 33 dira, eta trenak, % 25; gainera, hiri-garraiobideak dira MUGI txartela gehien erabiltzen dutenak. Eta horren erakusgarri da hiri barruko bidaietan MUGI txartelarekin ordaindu zela bidaien % 91, hau da, % 90 hiriarteko autobusetan eta % 85 trenetan. 2020an eta 2021ean zirkunstantziak gorabehera, MUGI TXARTELA modu esponentzialean erabiltzen da Renfe bezalako garraioetan, 2019an integratu zena, eta 2021ean Renferen titulu propioak baino 20tik gorakoa bazen, gainditze hori esponentzialki handitzen da, Renfen MUGI txartelaren erabilera % 77koa izanik. Lehendakariak MUGI METRO BILBAOn erabiltzeko garapenak ezartzeko lanen aurrerapenaren berri ere eman du, eta Bizkaiko agintariek jakinarazi digutenez, CTB hain zuzen ere, aurtengo irailerako bukatuta egongo dira. MUGI txartela Euskadin erabiltzaile-trafiko gehien duen azpiegituran ordainketa-bide gisa erabili ahal izateko unean, ROMEROk aurreratu du MUGI Euskadin erabiltzeko garraio-txartel gisa hitz egin ahal izango dugula, bere diseinu berde, digital eta batez ere sozial eta bidezkoagatik. 2022an garatu beharreko ekintzei dagokienez, lehendakariak eta zuzendariak aurten sistema hobetzeko egingo diren berrikuntzen eta ekintzen berri eman dute: • MUGI birtuala Gipuzkoako Garraio Agintaritza buru-belarri ari da lanean MUGI birtualaren proiektuan. Proiektu horren ezartzeko lanak joan den abenduan esleitu ziren, eta 2023. urtearen hasieran jarriko da abian. Presidenteak jakinarazi duenez, MUGI txartela Europako orri berdearen mugikortasun jasangarrirako Europako baldintza guztiak betetzen dituen garraio-txartela izango da, berdea eta bidezkoa izateaz gain, euskarri digitaletara iristen lehena izango baita. MUGIren komunitate osorako irisgarritasuna irabaziko dugu, MUGIren erabiltzaileen garraio publikoaren erabileraren kalitatea hobetzea da gure lehentasun eta ardura nagusia, eta orain garraio publikoan bidaiatzea askoz errazagoa eta erosoagoa izango da, txartela mugikorretik ordaindu ahal izango baita. • Hiriko garraio publikoari laguntzeko politika publikoak MUGI kideak diren udalentzat zuzendutak Gipuzkoako Foru Aldundiko Mugikortasun Departamentuak ia 1.400.000 euroko laguntzak eman dizkie MUGI sisteman sartutako udalerriei. Laguntza horiek irauteko asmoa dute, eta MUGIn integratutako garraio publikoaren kalitatea hobetzeko erakundeen arteko lankidetzaren paradigma aldatzen dute. Donostia /San Sebastián 650.000,00€ Irun 172.900,00€ Errenteria 108.680,00€ Eibar 76.310,00€ Zarautz 64.220,00€ Arrasate 60.710,00€ Hernani 56.160,00€ Lasarte – Oria 51.090,00€ Oñate 31.590,00€ Oiartzun 28.340,00€ Tolosa 54.733,00€ TOTAL 1.354.733,00€ • Hurrengo pausoa: Bizkaibus eta Bilbobus Lehendakariak iragarri duenez, 2023an Bizkaibusen eta Bilbobusen MUGI txartelaren elkarreragingarritasuna zabaltzeko beharrezkoak diren lanak eta erabilgarritasuna eskatuko dizkiegu Bizkaiko agintari eskudunei. • Emobask proiektua eta elkarreragingarritasuna Euskadiko iparraldean Uda baino lehen Europako E-MOBASK proiektua garatu eta burutzea aurreikusten da, Baiona eta Donostia arteko lurraldean garraio publikoaren erabilera sustatzeko helburuarekin. Horrela, Gipuzkoako MUGI txartelak Baionako garraio publikoan bidaiatzeko aukera emango du, eta Iparraldeko Txik-Txak txartelarekin Donostiara joateko aukera izango da. Gipuzkoako Garraio Agintaritzako Lehendakaria Rafaela Romerok azpimarratu duenez, Gipuzkoako tarifa-eredua, mugi sistema, bidezko eredua da, sozialki eta ekonomikoki ahulenak diren pertsonei mesede egiten diena, eta pertsona horiei 6,4 milioi euroko hobariak itzuli dizkie 2021ean, 2013tik aurrera 52.420.785 milioi guztira, urte horretan onartu baitzen gure tarifen integraziorako eredua.

Aldundiak azken 10 urteotan egindako “inbertsio garrantzitsuenaren izaera soziala” azpimarratu du diputatu nagusiak; Etorkizuna Eraikiz programaren baitan, zahartze osasungarrian erreferentzia zentroa izango da Adinberri

Autonomoei eta krisiak gehien kaltetu dituen sektoreei laguntzera zuzendutako neurriak aplikagarri izango dira hasi berri den kanpainan.

XVI. eta XVII. mendeetako Euskal Herriko eta Gipuzkoako itsas historiaren ezagutzari egindako ekarpen bikaina eskertzeko.

Aldundiko Kultura eta Ingurumen Departamentuek aurkeztu dute jasangarritasuna ardatz nagusi izango duen edizioa.

Herritar guztiei zuzendutakoez gainera, badaude familientzat espresuki prestaturiko jarduerak

Diputatu nagusiak eta Pasaiako alkateak bilera egin dute herriko egitasmo nagusiak partekatzea helburu; Etorkizuna Eraikiz kapsularen bitartez herrian jasotako ekarpenak aztertu dituzte.

Egileak bere bederatzigarren obra poetikoarengatik, Mi padre cuenta monedas, jaso du saria, Harkaitz Millan Kulturako diputatuaren eskutik.

«Zinemagileen elkarrizketak» zinemazale eta ikasleei zuzendua dago, eta Kulturako Departamentuak antolatu du.

Gipuzkoako Foru Aldundiak, Haurren Babesgabezia Prebenitzeko eta Artatzeko Plan berria eraikitzeko, haurren, nerabeen eta familien parte-hartzea izan du “modu erabat aitzindarian”.

Diputatuen kontseiluak udazkenean hasiko den obraren lizitazioa onartu du, ia 9 milioi euroko aurrekontuarekin eta zortzi hilabeteko egikaritze-epearekin.

Diputatu nagusia eta Bergarako alkatea bildu dira udalerriko proiektu nagusiak partekatzeko; gainera, Etorkizuna Eraikiz kapsulan jasotako herritarren ekarpenak ere aztertu dituzte.

Orkestrari harrera egin diote, Foru Aldundian, Markel Olano diputatu nagusiak eta Harkaitz Millan Kultura eta Lankidetzako diputatuak.

Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumen departamentuak 300.000 euro bideratuko die Gipuzkoako enpresei eta industriari karbono-aztarna kalkulatzen laguntzeko, Espainiako Klima Aldaketari eta Energia Trantsizioari buruzko Legeak ezartzen duen betebeharraren aurrean, 2050ean klima-neutraltasunaren helburua ziurtatzeko.

70eko hamarkadan dantza garaikidean aitzindaria izan zen Anexa konpainiako Julio Duran dantzariak jasota zeukan dokumentazioa laga dio Eresbileko artxiboari, eta dagoeneko ikusgai dago haren webgunean.

Foru Aldundiaren babesarekin, Intxorta 1937 Kultur Elkartea ikerketa bat egiten ari da Gerra Zibiletik ihesi erbestea ezagutu zuten haurrei buruz; dagoeneko 6.819 umeren kasuak identifikatu dituzte.

Mugikortasuneko eta Lurralde Antolaketako Departamentuak izan da “Garraioaren lurralde-plangintza, ikuspegi multimodal eta sozialarekin” espazioaren buru. Aimar Bretos kazetariak gidatu eta moderatu du saioa

Diputatu nagusiak eta udal ordezkariek adierazpen publiko bat egin dute eta sexu erasoen aurrean «zero tolerantzia» adierazteko.

Donostiako Nazioarteko Zinemaldiaren 70. edizioko ekitaldietako aurkezleak, aktoreak, eta zuzendariak Gipuzkoako eta Euskal Herriko moda eramango dute berriro, Gipuzkoako Foru Aldundiko Kultura eta Ingurumen departamentuen (GK Green Fashion) eta Eusko Jaurlaritzaren, Donostiako Udalaren eta Zinemaldiaren arteko lankidetzari esker. Zinemaldia gure kulturaren eta ehungintza jasangarriko sormen lanen nazioarteko erakusleiho onena bihurtuko da aurten ere.

Ezaugarri berritzaileak erakutsi ditu aurkezpenean bertan, besteak beste ekosistema indartsua eta egiteko molde ez-ohikoak. Europan ez dago antzekorik.

Diputatu nagusia Urnietako alkatearekin elkartu da Etorkizuna Eraikiz kapsulak jasotako ekarpenak aztertzeko eta tokiko ekimen nagusiak ezagutzeko.

Proiektua Eusko Jaurlaritzak, Aldundiek eta Mondragon Unibertsitateak bultzatu dute, eta enpresa-kudeaketan, digitalizazioan eta berrikuntzan prestakuntza handituko du.

Bidegik lekukoak aterako ditu ostegunean eta ostiralean, errepide-geruzen egoera egiaztatzeko eta autobideko zati bakoitzean egin beharreko jarduketak zehazteko.

“Guztiona eta guztiontzat” izango den desfilea antolatu du Mónica Ochotorenak zuzendutako Querida Yo moda inklusiboko guneak, Gipuzkoako Foru Aldundiaren eta hainbat gizarte erakunderen laguntzarekin.

Ikerketa etnografikoa eta ondarearen kontserbazioa uztartzen dituen erakusketa abenduaren 30ra arte egongo da zabalik.

Aldundiko Kultura eta Kirol Departamentuak, Kirolgi Fundazioaren bidez, 317.703 euro eman dizkie aurten Gipuzkoako 168 kirolariri.

Gipuzkoako Foru Aldundiak, erakunde adierazpen honen bitartez, berriki Donostian gertatu diren bi sexu erasoak irmoki salatu eta arbuiatu nahi ditu. Foru erakundeak, aldi berean, elkartasun osoa eta babesa eskaini nahi die sexu eraso horiek pairatu dituzten emakumeei, nahiz haren gertuko lagun eta senitartekoei.

'Alzheimerraren ibilbidean jarduten dugu’ lelopean, Afagik gaixotasuna ikusarazi nahi du, eta Gipuzkoan 13.000 pertsonari eragiten dien gaitzaren aurrean zeharkako politikak sortzeko beharra nabarmendu dute.

1.041.000 euro xedatuko ditu enpresen eta enpresetako I+G unitateen lankidetza proiektuei laguntzeko.

Gobernu Kontseiluaren erabakiak

Diputatuak Eibarren eta bere eskualdean gauzatuko diren Mugikortasun Asteko beste jarduera batzuk aipatu ditu, hala nola, epe ertainean, eskatutako “taxi proiektu pilotu bat” garatzea edo Ebk Eibarko Bizikletak establezimenduan Mugirekin “Jarri prest zure bizikleta” programaz gozatzeko aukera.