Albisteak

· Gipuzkoako Foru Aldundiak 1936an Gipuzkoara iritsitako lehenengo boluntarioei buruzko ikerketa-liburu bat argitaratuko du 2026an; aurretik, dei egin diete herritarrei pasarte ezezagun horri buruzko informazioa edo dokumentazioa eman dezaten. · Aitor Azurki kazetariak eta Aitzol Arroyo historialariak idatzitako lan hau, mundu historiografikoari eta akademikoari egindako "ekarpen garrantzitsu eta argitaratu gabea" da, Gerraren bilakaerari buruzko "informazio baliotsu, zehatz eta berritzailea" biltzen baita bertan.

Itziar Agirrek, Gipuzkoako Ogasuneko foru diputatuak, Batzar Nagusietan erreforma fiskalari buruzko akordioa defendatu du, datorren maiatzeko osoko bilkuran bozkatuko dena.

Gaur ireki da errenta kanpaina modalitate mekanizatuan egiteko epea.

Gobernu Kontseiluaren erabakiak

Eider Mendozak, Gipuzkoako diputatu nagusiak, herriko udalak esku artean dituen proiektu eta egitasmoen berri izan du bertatik bertara

Apirila eta ekaina bitartean begirada kritikoa, ongizate emozionala eta bizitzarako trebetasunen gaiak landuko dira Zumarraga, Urretxu, Legazpi, Azpeitia eta Azkoitian.

Dtools, Frios Oiz, Ibiltek, Kuari, Harakai, Erlo Group, Ogi Eder eta Calderería CPK enpresek BETEK proiektu pilotuan parte hartu dute, beren berrikuntza teknologikoko prozesuak optimizatzeko eta lehiakortasuna sendotzeko helburuarekin.

Azahara Domínguez Gipuzkoako Garraioaren Lurralde Agintaritzaren (GGLA) presidenteak jakinarazi duenez, astearte honetan egindako ezohiko batzarrak argi berdea eman dio 14 urtera arte (horiek barne) adingabeen doakotasuna zabaltzeari. Gainera, 25 urtetik beherakoek % 50eko deskontuak izaten jarraituko dute, eta garraio publikoaren gainerako erabiltzaileek % 40ko hobariak izango dituzte

Zumarragako industria-garapen berriko lehen enpresak paladioa, errodioa eta platinoa bezalako metal kritiko preziatuak berreskuratzea bultzatuko du, Europar Batasunarekiko kanpo-mendekotasuna murriztuz eta industria-autonomia estrategikoa indartuz.

Mugikortasuneko, Turismoko eta Lurralde Antolaketako foru-arduradun ere badenak jakinarazi duenez, Bilman Bus emakidadunean egingo da lan hori, dagoeneko instalatuta baititu balidagailu berriak bere flota osoan, eta hemen ateratzen diren ondorioek Lurraldebuseko emakidadun guztientzat balioko dute, baita GGLA osatzen duten hiri-autobusentzat ere, balidagailuak aldatzen hasi baitira

Euskarazko podcast sorta bat, bokazio didaktikoa duena eta memoria historikoa ardatz duena, 1960tik gaur arte Espainian izandako terrorismoa errepasatzen duena.

Apirilaren 4an aurkeztu da Foru Jauregian 'Gipuzkoa. Izanetik izena 1025-2025' erakusketa. Prentsaurrekoan parte hartu dute Goizane Álvarez Kultura diputatuak, Xabier Olano Altzoko alkateak eta Elena Arrese erakusketako komisario eta artistak.

Lehenengo saioa gaur arratsaldean egin da, Astigarragan, eta herritar askok parte hartu dute.

· 31 milioi eurotik gorako aurrekontua eta 39 programa dituen laguntza katalogo zabala. · Programa honekin, Gipuzkoako sare ekonomikoa sendotu nahi da ekintzailetza, berrikuntza, digitalizazioa, lehiakortasuna, hazkundea, talentua, pertsonak eta jasangarritasuna bezalako arlo gakoetan.

Goizane Álvarez Kultura eta Lankidetza diputatuak harrera egin die "Eskubideen Berdintasunaren aldeko Koalizioa" programako ordezkariei. Nazioarteko ekimenak bi herrialdeak aukeratu ditu datozen bi urteetan LGTBI kolektiboaren inklusioa bultzatuko duten politikak garatzeko.

Toki Alai BHIk 11.000 euroko dirulaguntza jaso du Jasangarritasun Departamentuaren laguntza-programaren barruan. 2025ean 200.000 euro bideratu ditu, guztira, lurraldeko ikastetxeetan ingurumena hobetzeko proiektuetara.

Foru Ogasunak 292.905 jarduera egin zituen iaz iruzurra prebenitzeko, zergadunen zerga-informazioa lortzeko eta aztertzeko, eta aitortu gabeko zenbatekoak erregularizatzeko eta kobratzeko.

Mugikortasuneko, Turismoko eta Lurralde Antolaketako foru-arduradunak Amerikako merkatuan sortutako harreman zuzenen berri eman du, baita gure lurraldean egingo diren prestakuntza-jardunaldien berri ere, Tourespañako eta New Yorkeko Convention Bureauko arduradunen eskutik egingo direnak eta merkatu horren ezagutzan sakontzeko aukera emango dutenak.

Mugikortasuneko, Turismoko eta Lurralde Antolaketako foru arduradunak jakinarazi duenez, "funtzionamendu egokia" bermatzeko proba teknikoak amaitu dira.

· 46.094 autolikidazio proposamenak onartu dira kanpainaren lehenengo bi egunean · 7.401 zergadunek Errenta+ APPa deskargatu dute eta kanal honen bidez 1.695 proposamen onartu dira

· Biozientziak Gipuzkoa Fundazioak, Deeptek Gipuzkoa Fundazioa izena hartuko du, eta bere jarduera-eremua mugako teknologia aurreratuetara zabalduko du, besteak beste, adimen artifizialera eta algoritmia aurreratura, teknologia kuantikoetara, material berrietara, bioteknologiara edo blockchain teknologietara.

Akordioari esker, proiektu berritzaileak garatu ahal izango dira energia-efizientzian, ekonomia zirkularrean eta hiri-erresilientzian klima-aldaketaren aurrean.

Apirila eta maiatza bitartean, 5 ikastaro burutuko dira Sexualitateari, bizitzarako tresnei eta ongizate emozionalari buruz Soraluze, Deba eta Elgoibarren.

Foru Aldundiak eraikuntza-proiektua onartu du, 3,2 milioi euroko inbertsioarekin eta bederatzi hileko egikaritze-epearekin. Ingurumen-integrazioa lehentasun izan da trazadura zehazteko orduan

Gobernu Kontseiluaren erabakiak

Gipuzkoako aireportuak bi maiztasun berri ditu Kanariar Uharteetara astean lau egunetan hegan egiteko, konpainia horri esker. Gainera, Kanarietako aireportuen arteko doako konexio-hegaldiak mantenduko dira.

• Etenak bi erreietan izango du eragina, eta gaurko 16:30etik aurrera egogo da itxita, egoera bere onera etorri bitartean.

Noemí López Gobernuak Gipuzkoan duen ordezkariordeak ere parte hartu du bileran, zeinetan dokumentu hori arautuko duten gidalerro nagusiak azaltzeko balio izan duen. Protokolo hay tresna "integrala eta proaktiboa" izango da Gipuzkoako hiriarteko garraio publikoan indarkeria matxistak prebenitzeko eta horien aurka borrokatzeko.

• Zaintza Herrilab estrategiaren zutabe digital gisa, Zaintza Datu Guneak zainketen eredua sustatzen du Gipuzkoan, datuen kudeaketa adimendunaren bidez.

1.225 ikusle, lau proiekzio eta Gnat Zinema Gipuzkoako zinemaren eta naturaren erreferente gisa sendotu duen programa.

Azkoitian dagoen eta aurten lehen mendea betetzen duen konpainia honek hogeita hamar autobus inguru ditu gaur egun (horietatik 22 Lurraldebusekoak) eta 65 pertsona enplegatzen ditu. Mugikortasuneko, Turismoko eta Lurralde Antolaketako Departamentuak hamaika ibilgailu berri (bederatzi autobus eta bi mikrobus) sartuko ditu datozen hilabeteetan bertan. Ibilgailu horiek 2023ko uztailetik sartu diren bostei gehituko zaizkie, eta horrek sekulako jauzi kualitatiboa ekarriko du eskaintzen den zerbitzuan, autobus jasangarriagoak eta eraginkorragoak izateaz gain, erosoagoak ere badirelako.

· Aldundiak berretsi egin du lurralde-orekarekiko duen konpromisoa, arreta espezializatua Gipuzkoa osora gerturatuz. Gaur Arrasateko Hariberria inauguratu du, eta epe motzean Zaldibian zabalduko du zerbitzu bera. · Egoitza berrian informazioa, orientazioa, laguntza psikologikoa eta soziala emango dira, bai eta emakumeen eskubideei eta aukerei buruzko aholkularitza ere.

Planean foru-errepideak eta Irun, Hondarribia eta Gipuzkoa, Nafarroa eta Iparraldeko beste eremu batzuen arteko loturak hobetzeko proposatzen da, eskualdeko errepide nagusietan esku hartuz. AP-8an Arbes parean egingo den lotura berria —Oñaurrekoarekin batera lotune osoa osatuko duena— Azken-Portuko biribilgune berri baten bidez konektatuko da Irun iparraldeko saihesbidearekin, eraztuna itxiz eta Irun Hegoaldeko Ingurabidea egia bihurtuz. Gainera, Amute, Mendelu eta Plaiaundiko jarduerak eskualde osoaren eraldaketa integralerako plan zabal baten baitan kokatzen dira.

Abian da 2024ko Errentaren kanpaina. Gipuzkoako Foru Ogasunak 285.595 autolikidazio proposamen egin ditu, gaurtik aurrera kontsultatu eta onartu daitezkeenak, Internet bidez, telefonoz edo ‘Errenta+’ APP berriaren bidez

Gobernu Kontseiluaren erabakiak

• Gipuzkoako Aldundiak kanpaina bat jarri du martxan, azpimarratzeko «haur edo nerabe batek ere ez duela bakarrik hazi behar». Ekimen honetan 682 55 44 33 zenbakia nabarmendu dute, familia mota desberdinak sinbolizatuz, «zure familiak mesede handia» egin dezakeela gogorarazteko. • Gipuzkoako Foru Aldundiak 848 adingabe ditu tutoretzapean, eta horietatik 303 lurraldeko harrera-familietan daude dagoeneko.

Bosgarren edizioan, Gnat-ek lau dokumental proiektatuko ditu, eta jasangarritasunari eta naturaren kontserbazioari buruzko gogoeta egitera gonbidatuko duten adituak izango ditu.

Gipuzkoako armarrian ageri diren hiru haginen oroigarri gisa landatu dute hagin bana Batzar Nagusietako lehendakariak, diputatu nagusiak eta Altzoko alkateak, “Ipuscua” izena idatzirik ageri den 1.025 urteko agiria gorde duen herriari Batzar Nagusiek egindako oparia.

· Basotik komunitatea osatzen duten 60 pertsona inguru elkartu dira gaur Orion, eguna ospatu eta landutu duten zuhaintzarekin batera desio bat eskatzeko, Gipuzkoako Desioen Basoa biziberrituz

Ekitaldia 18:00etan hasiko da, Donostiako Santa Teresa Komentuko areto nagusian –Koldo Mitxelena Kulturunearen egungo egoitza–, eta euskaraz egingo da.