Euskal Itsas Museoa Donostiako Portuan dagoen zentro irekia da. Jendearekiko gertutasuna du, eta modu aktiboan egiten du lan pertsonen eta itsasoaren arteko harremana ezagutarazteko, behin-behineko erakusketen eta kultur dinamizazioko programen bidez. Era berean, Untzi Museoaren helburuetako bat da kanpoko harreman sare bat eraikitzea. Sare horri esker, Euskal Herriko itsas historia eta kulturarekin loturiko ekimenen erreferentea da.

XVII. mendeko baserri batean baserria nolakoa zen erakusten duen museoa da Igartubeiti Baserri Museoa. Gipuzkoako Foru Aldundiak 1992an erosi zuen Igartubeiti baserria, desagertu ez zedin. Zaharberritzea konplexua izan zen, eta eredugarri gisa kalifikatu zuten. Horren ondorioz, XVII. mende hasieran zuen irudi historikoa berreskuratu du baserriak. Interpretazio Zentroan, euskal baserrien mila urte baino gehiagoko historia ekartzen dugu gogora. Igartubeitiko familiaren eta bizilagunen ahotsak entzunda, antzematen dugu nola joan ziren handitzen eta garatzen antzinako baserriak; nola bizi ziren eta nola lan egiten zuten bertako biztanleek; nolako harremanak zituzten beraien artean; zer sinesten zuten; zer ekoizten zuten; nola elikatzen ziren; nola dibertitzen ziren eta zerekin sufritzen zuten.

Gipuzkoako Probintziako Artxibo Historikoa (GPAH) Oñatin dago, eta bitarteko artxibo historikoa da Gipuzkoan Estatuko administrazio periferikoak sortzen duen dokumentazioarentzat. Artxibo honen kudeaketa Eusko Jaurlaritzak Gipuzkoako Foru Aldundiari pasatu zion 2018 ekainean. Artxibo honetara ekarri da Gipuzkoako Protokoloen Artxibo Historikoa (antzinako Oñatiko Unibertsitatea), duela 75 urte baino gehiagotik Gipuzkoako Foru Aldundiak kudeatzen duena; beraz, bertan notarioen dokumentazioa eta erregistroetako dokumentazioa ere gordetzen eta hedatzen da.

Cristóbal Balenciaga Museoa 2011ko ekainaren 7an inauguratu zuten Getarian, eta moda-sortzaile bati oso-osorik eskainitako munduko lehen museo handia da. Haren helburua hauxe da: Cristóbal Balenciagak sorkuntza artistikoan oro har eta, bereziki, modaren eta goi-mailako joskintzaren munduan egindako lana ezagutaraztea eta nabarmentzea.

Eresbil-Musikaren Euskal Artxiboaren helburua da Musika Ondarea ikertu, bildu, zaindu eta zabaltzea, bereziki euskal konpositoreen ekoizpena. Fundazio honen partaide dira Eusko Jaurlaritza, Gipuzkoako Foru Aldundia eta Errenteriako Udala. Eginkizun horiek garatzeko, artxibo eraikina dago Errenterian, jendeari irekita.

Itsasontzi historikoak eraikitzea da Albaola Euskal Itsas Faktoriaren jarduera nagusia. Lantegi hau Pasaia San Pedro herrian dago. Gune berritzailea da, eta bertan artisautzako itsas teknologia berreskuratzen da eta balioa ematen zaio. Faktoria jendearengana irekia dago, eta haren ezaugarria da dinamikoa izatea, jardueren aniztasuna eta nazioarteko proiekzioa.