XVIII. mendeko monumentu multzoa da Agorregi, ura ustiatzeko moduen (burdindegiak eta errotak) adierazle bikaina. Pagoeta parkean dago, Aiako udal barrutian (Gipuzkoan). Gune hau aldatu gabe gorde da denborarekin, eta barnean gordetzen du ehunka urteko tradizio baten bihotza, euskal kultura ezin hobeto agertzen duena.

Gipuzkoako Probintziako Artxibo Historikoa (GPAH) Oñatin dago, eta bitarteko artxibo historikoa da Gipuzkoan Estatuko administrazio periferikoak sortzen duen dokumentazioarentzat. Artxibo honen kudeaketa Eusko Jaurlaritzak Gipuzkoako Foru Aldundiari pasatu zion 2018 ekainean. Artxibo honetara ekarri da Gipuzkoako Protokoloen Artxibo Historikoa (antzinako Oñatiko Unibertsitatea), duela 75 urte baino gehiagotik Gipuzkoako Foru Aldundiak kudeatzen duena; beraz, bertan notarioen dokumentazioa eta erregistroetako dokumentazioa ere gordetzen eta hedatzen da.

XVII. mendeko baserri batean baserria nolakoa zen erakusten duen museoa da Igartubeiti Baserri Museoa. Gipuzkoako Foru Aldundiak 1992an erosi zuen Igartubeiti baserria, desagertu ez zedin. Zaharberritzea konplexua izan zen, eta eredugarri gisa kalifikatu zuten. Horren ondorioz, XVII. mende hasieran zuen irudi historikoa berreskuratu du baserriak. Interpretazio Zentroan, euskal baserrien mila urte baino gehiagoko historia ekartzen dugu gogora. Igartubeitiko familiaren eta bizilagunen ahotsak entzunda, antzematen dugu nola joan ziren handitzen eta garatzen antzinako baserriak; nola bizi ziren eta nola lan egiten zuten bertako biztanleek; nolako harremanak zituzten beraien artean; zer sinesten zuten; zer ekoizten zuten; nola elikatzen ziren; nola dibertitzen ziren eta zerekin sufritzen zuten.

Kongresuen Jauregia eta Auditorioa da, interes handiko ekintzak eta kalitate goreneko kultura jarduerak egiteko helburua duena. Horrela, tresna bat da zerbitzu hauek betetzeko: Donostiaren eta Gipuzkoaren aberastasuna eta irudia indartzea, pertsonak erakartzen dituen jarduera sortuz; horrela, pertsona horiek balio erantsia emango diote testuinguru ekonomikoari eta ezagutzaren testuinguruari.

Ekaingo (Uneskok Gizateriaren  Ondare izendatua) kobazuloaren  Magdalen Aldiko margoen faklsimila (erreplika zehatza) da Ekainberri. Museo ekipamendu ezberdina eta orijinala da eta bertan sentiaraziko dizute haitzulo batean somatzen den sentsazioa Homo sapiens-aren inguruko animaliek irudikatzeko abilezia miresten duzun bitartean. Hori dena osatzeko zenbait jarduera bizitzeko aukera izango duzu (ehiza, sua, margotzea) Paleolito Garaian bezala.

Itsasontzi historikoak eraikitzea da Albaola Euskal Itsas Faktoriaren jarduera nagusia. Lantegi hau Pasaia San Pedro herrian dago. Gune berritzailea da, eta bertan artisautzako itsas teknologia berreskuratzen da eta balioa ematen zaio. Faktoria jendearengana irekia dago, eta haren ezaugarria da dinamikoa izatea, jardueren aniztasuna eta nazioarteko proiekzioa.